To, co popularnie nazywa się niacyną – witaminą B3 – jest w rzeczywistości określeniem dwóch związków – kwasu nikotynowego i nikotynamidu.
Niacyna jest syntetyzowana w organizmie z tryptofanu – podstawowego aminokwasu, który musi być dostarczany z pożywieniem.
Odgrywa ona rolę w metabolizmie tłuszczów, węglowodanów oraz białek – źródeł, z których organizm pozyskuje energię.
Zasadniczo można wyróżnić trzy formy niacyny – dwie wyżej wymienione oraz inozytol heksanikotynianu.
Trzeba zwrócić na to uwagę, ponieważ w obecnych na rynku suplementach mogą znajdować się różne formy – a nie wszystkie z nich działają tak samo.
Działanie niacyny
Mimo że witaminy z grupy B są zwykle wiązane z ich wpływem na układ nerwowy, nie jest to jedyny zakres ich działania. Ogólnie rzecz biorąc, witaminy z grupy B pełnią ważne funkcje w metabolizmie energetycznym, funkcjonowaniu układu nerwowego, zdrowiu skóry i włosów, funkcjonowaniu układu odpornościowego oraz w produkcji DNA i czerwonych krwinek.
Pierwszą pracę, która opisała wpływ niacyny na poziom cholesterolu u ludzi, opublikowano już w 1955 roku. Dzięki niej wiemy, że to kwas nikotynowy obniża poziom „złego” cholesterolu i trójglicerydów, zwiększając przy tym ilość „dobrego” cholesterolu.
Wpływ niacyny na odchudzanie
Niacyna działa na aktywację enzymu lipazy lipoproteinowej (LPL), który jest odpowiedzialny za rozkładanie triglicerydów w tkance tłuszczowej i uwalnianie ich do krwiobiegu do wykorzystania jako źródło energii przez organizm.
Ten proces może pomóc w zmniejszeniu całkowitej ilości tłuszczu magazynowanego w organizmie, co prowadzi do zmniejszenia masy ciała. Zbędny tłuszcz w ciele człowieka jest gromadzony głównie w formie właśnie trójglicerydów.
Niacyna rozbija je, co znacznie ułatwia pozbycie się niepotrzebnych kilogramów. Poza tym, dzięki poprawie profilu lipidowego, działa zbawiennie na nasze zdrowie. Wykazuje ona zatem kompleksowe działanie w obszarze gospodarki tłuszczami.
Suplementacja niacyną w procesie utraty wagi jest bardzo rozsądnym pomysłem. Skutecznie ona ułatwi pozbycie się zbędnego tłuszczu, dodatkowo poprawiając poziomy cholesterolu – niestety faktem jest, że te poziomy u osób walczących z nadwagą i otyłością nie wyglądają…korzystnie, co w prostej drodze prowadzi do chorób układu krwionośnego.
Wydaje się zatem, że niacyna to właśnie TO – nieszkodliwa witamina, która bezboleśnie usunie zbędne kilogramy. Ale czy na pewno?
Skutki uboczne niacyny
No nie. Przedawkowanie niacyny niesie ze sobą cały arsenał skutków ubocznych, ze zgonem włącznie.
Zaczerwienienie skóry i swędzenie to jedne z mniej przykrych efektów.
Niestrawność, ostra niewydolność wątroby czy zaburzenia rytmu serca – powinny one skutecznie odstraszyć od przyjmowania niacyny w dużych dawkach, aby osiągnąć wymarzony efekt.
Dawkowanie niacyny
Suplementację należy zacząć od małych dawek, rzędu 25 mg. Trzeba na to zwrócić szczególną uwagę przy wyborze preparatu – na rynku dostępne są nawet dawki 600 mg.
Opinia o niacynie
Nie strasząc bardziej, zwróćmy uwagę na kolejną kwestię. Podstawowym warunkiem utraty jakiejkolwiek ilości kilogramów jest ujemny bilans kaloryczny. Najłatwiej osiągnąć go odpowiednią dietą – nie „dietą” w sensie restrykcyjnych planów żywienia – która zostanie z nami na dłużej.
Niacyna, mimo wszystkich jej zalet, sama w sobie nie spowoduje spektakularnej utraty masy ciała. Jest za to czynnikiem, który nie tylko pozytywnie wpłynie na nasze zdrowie, ale też wspomoże nasze wysiłki.
Organizm wytwarza jej niestety zbyt mało – dostarczana jest ona głównie razem z pożywieniem, a zatem jej podaż zależy od tego, co znajdzie się na naszym talerzu. Jest to jeden z powodów dla których suplementacja niacyną ma sens nie tylko w przypadku osób próbujących schudnąć, ale też u osób, które chcą poprawić swoje zdrowie.
Literatura
ALTSCHUL R, HOFFER A, STEPHEN JD. Influence of nicotinic acid on serum cholesterol in man. Arch Biochem Biophys. 1955 Feb;54(2):558-9. doi: 10.1016/0003-9861(55)90070-9. PMID: 14350806.
Capuzzi, D. M., Morgan, J. M., Brusco, O. A., & Intenzo, C. M. (2000). Niacin dosing: Relationship to benefits and adverse effects. Current Atherosclerosis Reports, 2(1), 64–71. doi:10.1007/s11883-000- 0096-y
Douglas MacKay, John Hathcock, Erminia Guarneri, Niacin: chemical forms, bioavailability, and health effects, Nutrition Reviews, Volume 70, Issue 6, 1 June 2012, Pages 357–366, https://doi.org/10.1111/j.1753-4887.2012.00479.x